بهروز فرهادیان – 1376
اصلاحات در آموزش و پرورش
پس از حماسة دوم خرداد ، واژه های اصلاحات و اصلاح طلبی از مهمترین واژه های بکار رفته در تحلیل های سیاسی و اجنماعی است .
برای واژة اصلاحات باید معانی مشخص و مشترکی پیدا کرد . منظور از اصلاحات چیست و در چه چیزی قرار است اصلاحات انجام پذیرد ؟ مقصود از این اصلاحات چیست ؟ ممکن است افرادی واژه اصلاحات را بکار برند و از آن معانی متفاوت با یکدیگر قصد کنند . برای رسیدن به یک تعریف مشنرک باید هدف و مقصد را روشن کرد . هدف چیست و کدام جهت مورد نظر است ؟ همچنین باید سدها و موانع را شناسائی و ضعف ها و قوت ها را بررسی کرد .
در طی دو دهه اخیر بمرور برخی ابهامات و کجی ها در ارزش ها و سیاستها بوجود آمد . پیام دوم خرداد بازگشت به شعارهای اصیل انقلاب است . قانونگرایی ، مردم سالاری ، تحمل نظرات یکدیگر ، شنیدن سخنان گوناگون و پذیرش بهترین گفته ها ، حفظ حرمت یکدیگر ، عمل به آداب و شعائر دینی و … از پیام های دوم خرداد است . پیام دوم خرداد نفی ارزشهای دینی و پشت پا زدن به گذشته نیست ، اصلاح اشتباهات و جبران مافات است .
قانونگرائی از مهمترین دستاورردهای دوم خرداد است . قانون برای همه نه برای فرد یا گروهی خاص . قانونگرائی این نیست که دیگران را ملزم به رعایت و اجراء قانون بدانیم و خود یا گروه و جناح خود را فراتر از آن بدانیم . همانگونه که نمی توان خود یا گروه و جناح خود را فراتر از قانون دانست و آنگونه که بخواهیم عمل کنیم اما وقتی طرفداران قانونگرائی در جائی اشتباهی مرتکب شدند ، فریاد بر آورند که باید تابع قانون بود .
در آموزش و پرورش نیز قانون باید محور تصمیم گیری ها باشد . جریانهای سیاسی و تفکرات جناحی و جناح بندی ها در دو دهه اخیر بیشترین صدمات و خسارات را به آموزش و پرورش وارد کرده اند . آموزش سیاسی و فهم سیاسی غیر از سیاست بازی است . کار آموزش و پرورش بالا بردن فهم سیاسی دانش آموزان است نه سیاست بازی و گروه گرائی . راه رسیدن به چنین آرمانی ، پیروی از قوانین و دستورالعمل هاست .
در آموزش و پرورش دستورالعمل های مهمی را میتوان یافت که بخوبی اجراء نشده اند . چرا در مدارس باید دستورالعمل شورای مالی باشد اما مدیران به آن عمل نکنند ؟ آئین نامه اجرائی مدارس باشد اما مورد بی توجهی قرار گیرد ؟ چرا برخی مدیران هنوز طرح مدرسه محوری را باور نکرده اند ؟ طرح مدرسه محوری ، بدنبال فراهم کردن زمینه حضور عملی مردم و اولیاء دانش آموزان در مسائل مدرسه است . اما برخی مدیران با دیدگاه سنتی نگران این هستند که مبادا حضور اولیاء و انجمن اولیاء و مربیان به تضعیف جایگاه مدیریتی آنان بیانجامد .
این دیدگاه مخالف سیاستهای مشارکتی و اصلاح طلبانه است . مدیران سنت گرا از موانع اجراء طرح مدرسه محوری هستند . مدیران سنت گرا از ابتکار ، خلاقیت و نوآوری بهره ای نخواهند داشت و زمینه ابتکار و نوآوری و مشارکت مردمی را نیز فراهم نخواهند کرد . باید دیدگاه ها را از مدیریت سنتی به مدیریت مشارکت گرا تغییر داد . اگر چنین شد بزرگترین موفقیت در اجراء دستورالعمل ها و حاکمیت قانون در آموزش و پرورش ، بدست خواهد آمد . اصلاح طلبی ، شکستن نگرش های سنتی و میدان دادن به مدیران قانونگرا است .